باب
بدء الوحي إلى
رسول الله صلى
الله عليه وسلم
73- RESULULLAH
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'E VAHYİN GELMEYE BAŞLAMASI BABI
252 - (160) حدثني
أبو الطاهر
أحمد بن عمرو
بن عبدالله بن
سرح. أخبرنا
ابن وهب. قال:
أخبرني يونس
عن ابن شهاب.
قال: حدثني
عروة بن
الزبير؛ أن
عائشة زوج
النبي صلى
الله عليه
وسلم أخبرته؛
أنها قالت:
كان أول ما
بدئ به رسول
الله صلى الله
عليه وسلم من
الوحي الرؤيا
الصادقة في
النوم. فكان
لا يرى رؤيا
إلا جاءت مثل
فلق الصبح. ثم
حبب إليه الخلاء.
فكان يخلو
بغار حراء
يتحنث فيه.
(وهو التعبد)
الليالي
أولات العدد.
قبل أن يرجع
إلى أهله.
ويتزود لذلك.
ثم يرجع إلى
خديجة فستزود
[فيتزود؟؟]
لمثلها. حتى
فجئه الحق وهو
في غار حراء.
فجاءه الملك
فقال: اقرأ.
قال قلت: "ما
أنا بقارئ"
قال، فأخذني
فغطني حتى بلغ
مني الجهد. ثم
أرسلني فقال:
اقرأ. قال قلت: ما أنا
بقارئ. قال
فأخذني فغطني
الثانية حتى بلغ
مني الجهد. ثم
أرسلني فقال:
اقرأ. فقلت: ما
أنا بقارئ
فأخذني فغطني
الثالثة حتى
بلغ مني
الجهد. ثم
أرسلني فقال:
{اقرأ باسم
ربك الذي خلق.
خلق الإنسان
من علق اقرأ
وربك الأكرم.
الذي علم
بالقلم. علم
الإنسان ما لم
يعلم} [96/العلق/
الآية-1-5] فرجع
بها رسول الله
صلى الله عليه
وسلم ترجف
بوادره حتى
دخل على خديجة
فقال "زملوني
زملوني" فزملوه
حتى ذهب عنه
الروع. ثم قال
لخديجة" أي
خديجة! ما لي"
وأخبرها
الخبر. قال
"لقد خشيت على
نفسي" قالت له
خديجة: كلا.
أبشر. فوالله!
لا يخزيك الله
أبدا. والله!
إنك لتصل
الرحم وتصدق
الحديث،
وتحمل الكل،
وتكسب
المعدوم،
وتقري الضيف،
وتعين على
نوائب الحق.
فانطلقت به
خديجة حتى أتت
به ورقة بن
نوفل بن أسد
بن عبد العزى.
وهو ابن عم
خديجة، أخي
أبيها. وكان
امرأ تنصر في
الجاهلية.
وكان يكتب
الكتاب
العربي ويكتب
من الإنجيل
بالعربية ما
شاء الله أن
يكتب. وكان
شيخا كبيرا قد
عمي. فقالت له
خديجة: أي عم!
اسمع من ابن
أخيك. قال
ورقة بن نوفل:
يا ابن أخي!
ماذا ترى؟
فأخبره رسول
الله صلى الله
عليه وسلم خبر
ما رآه. فقال
له ورقة: هذا
الناموس الذي
أنزل على موسى
صلى الله عليه
وسلم. يا ليتني
فيها جذعا. يا
ليتني أكون
حيا حين يخرجك
قومك. قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم "أَوَمُخْرِجِيَّ
هم؟" قال ورقة:
نعم. لم يأت
رجل قط بما
جئت به إلا
عُوْدِيَ. وإن
يدركني يومك
أنصرك نصرا
مؤزرا".
[:-401-:] Bana Ebu't-Tahir Ahmed b. Amr b. Abdullah b. Amr b. Serh
tahdis etti. Bize İbn Vehb haber verdi. Bana Yunus, İbn Şihab'dan haber verdi.
Bize Urve b. Zubeyr'in tahdis ettiğine göre
Nebi (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'in zevcesi Aişe kendisine haber vererek dedi ki:
- Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'e vahyin ilk başlangıcı, uykuda gördüğü sadık rüya olmuştu.
Gördüğü her bir rüya mutlaka sabahın aydınlığı gibi çıkardı. Sonra ona tenhada
yalnız kalmak sevdirildi. Bundan dolayı Hira mağarasında yalnız başına aile
halkının yanına dönmeden önce birkaç gece tahannüs ederdi -ki o taabbud
demektir.- Bunun için yanına azık da alırdı, sonra Hatice'nin yanına döner yine
o kadarlık bir süre için azık alırdı. Nihayet o Hira mağarasında iken ansızın
hak karşısına çıkıverdi.
Melek ona gelerek: Oku dedi. O:
"Ben okuma bilmem" dedi. (Allah Resulü) dedi ki: "Melek
beni aldı ve takatim kesilinceye kadar sıkıştırdı sonra da beni bırakarak: Oku, dedi. (Allah ResuIü) dedi ki: Ben: Ben okuma bilmem, dedim. Bunun üzerine Melek
yine beni aldı, ikinci defa takatim kesilinceye kadar sıkıtı sonra salıverip, oku dedi. Ben: Ben okuma bilmem, dedim. Yine beni tutup,
takatim kesilinceye kadar üçüncü defa sıktı sonra beni salıvererek şöyle dedi:
"Yaratan Rabbinin adıyla oku. O insanı (sülük gibi yapışan) bir kan
pıhtısından yarattı. Oku, Rabbin en kerim olandır. O (kalemle) yazmayı
öğretendir. İnsana bilmediğini öğretti." (Alak, 1-5)
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem), onlarla boyun etleri titreyerek geri döndü ve nihayet
Hatice'nin yanına girerek: "Beni örtün,
beni örtün" buyurdu. Onu örttüler.
Sonunda üzerindeki korku
gitti, sonra Hatice'ye: "Ey Hatice bana ne oluyor" deyip, ona olup
biteni haber verdi ve: "Kendim için korktum" dedi.
Hatice ona şöyle
dedi: Asla! Sevin,
Allah'a yemin ederim ki, Allah seni hiçbir zaman mahcup etmeyecektir.
Allah'a yemin ederim ki sen akrabalık bağını gözetirsin, doğru konuşursun. Aciz
kimselerin işlerini kendin yüklenirsin. Fakire verir, ona kazandınrsın,
misafiri ağırlar ona ikram edersin, hak yolda çıkan musibetlere karşı yardımcı
olursun.
Sonra Hatice onu alıp
Varaka b. Nevfel b. Esed b. Abduluzza'nın yanına götürdü. Varaka, Hatice'nin
babasının kardeşi olan kendi amcasının oğlu idi. Cahiliye döneminde hristiyan
olmuş bir kimse idi. Arapça yazı yazmayı bilir ve İncil'i de Allah'ın yazmasını
dilediği kadar Arapça olarak yazardı. Oldukça yaşlı ve gözleri görmez bir
ihtiyar idi.
Hatice ona: Amcacığım,
kardeşinin oğlunu bir dinle, dedi. Varaka b. Nevfel: Kardeşimin oğlu neler
görüyorsun, dedi.
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) kendisine neler gördüğünü haber verdi. Varaka ona: Bu Musa
(aleyhisselam)'a indirilen namusdur. Keşke o zamanlarda gücü, kuvveti yerinde
bir genç olsaydım, keşke kavmin seni çıkaracağı zaman hayatta olsaydım, dedi.
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Onlar beni çıkartacaklar mı ki" buyurdu. Varaka:
Evet, senin getirdiklerini getirip de kendisine düşmanlık edilmemiş hiçbir adam
yoktur. Şayet senin o gününe yetişecek olursam sana bütün gücümle olabildiği
kadar yardım ederdim, dedi.
Diğer tahric: Buhari,
4953; Tuhfetu'I-Eşraf, 16706
253 وحدثني
محمد بن رافع.
حدثنا
عبدالرزاق.
أخبرنا معمر.
قال: قال
الزهري: وأخبرني
عروة عن
عائشة؛ أنها
قالت: أول ما
بدئ به رسول
الله صلى الله
عليه وسلم من
الوحي. وساق
الحديث بمثل
حديث يونس.
غير أنه قال: فوالله
لا يحزنك الله
أبدا. وقال:
قالت خديجة: أي
ابن عم! اسمع
من ابن أخيك.
[:-402-:] Bana Muhammed b. Rafi' de tahdis etti. Bize Abdurrezzak
tahdis etti, bize Ma'mer haber verip dedi ki: Zühri dedi ki: Bana Urve, Aişe'den onun şöyle dediğini de haber verdi.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e vahyin ilk gelişi şöyle olmuştur.
Sonra da (Ma'mer) hadisi Yunus'un naklettiği şeklide nakletti ancak o
rivayetinde şöyle dedi:
Allah'a yemin olsun ki
Allah seni ebediyen mahcup etmeyecektir. Ayrıca dedi ki: Hatice: Ey amcaoğlu,
kardeşinin oğlunu dinle, dedi.
Diğer tahric: Buhari,
6972, 4956; Tuhfetu'l-Eşraf, 16637
254وحدثني
عبدالملك بن
شعيب بن
الليث. قال
حدثني أبي عن
جدي قال: حدثني
عقيل بن خالد
قال ابن شهاب:
سمعت عروة بن الزبير
يقول: قالت
عائشة زوج
النبي صلى
الله عليه
وسلم: فرجع
إلى خديجة
يرجف فؤاده.
واقتص الحديث
بمثل حديث
يونس ومعمر.
ولم يذكر أول
حديثهما. من
قوله: أول ما
بدئ به رسول
الله صلى الله
عليه وسلم من
الوحي الرؤيا
الصادقة.
وتابع يونس
على قوله:
فوالله! لا
يخزيك الله
أبدا. وذكر
قول خديجة: أي
ابن عم! اسمع
من ابن أخيك.
[:-403-:] Bana Abdulmelik b. Şuayb b. el-Leys de tahdis etti. Bana
babam, dedemden tahdis etti. Bana Ukayl b. Halid tahdis etti. İbn Şihab dedi
ki: Urve b. Zubeyr'i şöyle derken dinledim: Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in zevcesi Aişe dedi ki:
(Allah Resulü) Hatice'ye
kalbi titreyerek geri döndü; sonra da hadisi (bundan önceki 401- numaralı)
Yunus ile, (402- numaralı) Ma'mer hadisi gibi nakletti. Ancak her ikisinin
hadislerinin baş tarafındaki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e
vahyin ilk olarak gelmesi sadık rüya ile başladı" sözünü zikretmedi. Ama
Yunus'a da: "Allah'a yemin ederim ki Alıah ebediyen seni mahcup
etmeyecektir" ibaresinde mutabaatta bulundu. Hatice'nin: Amcamın oğlu,
kardeşinin oğlunu dinle, sözlerini de zikretti.
Diğer tahric: Buhari,
3 uzun olarak hadisin tamamı, 4955 -muhtasar olarak-; Tuhfetu'l-Eşraf, 16540
DAVUDOĞLU AÇIKLAMASI İÇİN buraya tıklayın
Öneri : 161‘i de okuyun !